بوسنج

گاز طبیعی که در خطوط انتقال و شبکه گاز جریان دارد در اصل ماده ای بی رنگ و بی بو است که در صورت نشـت و تشـکیل مخلوط قابل انفجار با هوا بسیار خطر آفرین است. این گاز که قسمت عمده ی آن از  متان و اتان تشکیل شده است را با اضافه کردن مواد شیمیایی خاصی (عمده ترین بودار کننده های گاز طبیعی مرکاپتان ها(RSH) می‌باشند) بودار می‌کنند تا نشت گاز به راحتی تشخیص داده شود.

 در فرمـول شیمیایی مرکاپتان ها  R نشان دهنده بنیان هیدروکربوری و S نشان دهنده گوگرد می باشد. متداولترین انواع مرکاپتان ها  که از خصوصیت بودار کنندگی زیادی برخوردار می باشند نوعی بوتیـل مرکاپتـان به نام (TBM) و ایزو پروپیل مرکاپتان (IPM) هستند. معمولا جهت بدست آوردن خواص مطلوبتر از مخلـوط دو یا چند نوع مرکاپتان با نسبتهای معین استفاده می گردد. مواد بودار کننده معمولا در داخل بشکه های فلزی به ایستگاههای ورودی شهر (CGS) حمـل و در قسمت خروجی ایستگاه تزریق می گردد. با در نظر گرفتن حد پایین انفجار متان که تقریباً 4.4 درصد حجمی متان می شود، یک نشت گاز طبیعی باید دارای بوی کافی باشد تا از طریق حس بویایی در یک پنجم آن غلظت یا تقریباً 0.88 درصد حجمی در هوای محیط تشخیص داده شود.

موارد قابل توجه در یک ماده بودار کننده عبارتند از:

  • بوی این ماده باید نامطبوع و متفاوت با سایر بوهای موجود در محیط باشد و حـس بویـایی را بـیش از حـد متاثر کند.
  • بودار کننده نباید بعد از مخلوط شدن با گاز در فشارها ، دماها و جریانهای مختلف گـاز مجـددا بـه صـورت مایع باقی بماند.
  • بی اثر بودن این ماده باید به اندازه کافی با گاز مخلوط شود که با اجزای تشکیل دهنده گاز و یا فلزات سیسـتم تولیـد و توزیع واکنش نداشته باشد.

شدت بو در یک سیستم تزریق وجود 0.5 تا 5/1 پوند در میلیون فوت مکعب گاز باید دارای بوی قسمت قبلی باشد. اگر میزان تزریق مرکاپتان از میزان ذکر شده بیشتر شود، با عوارض سوء در محیط های در بسته همراه خواهد بود.

از این رو اندازه گیری میزان گازهای بودار اتیل مرکاپتان، به دلیل آستانه بوی بسیار پایین، ترکیب اصلی مورد استفاده به عنوان خوشبو کننده در گاز طبیعی و پروپان مایع برای تشخیص نشت است، اگرچه تتراهیدروتیوفن نیز اغلب استفاده می شود بسیار مهم است.

دستگاه های بوسنج با تکنولوژی خاص خودشان که استفاده از سنسورهای الکتروشیمیایی می باشد توانسته است این میزان حداقل و حداکثر مجاز بودارکننده ها را کنترل نمایند و از آسیب های ناشی از آن جلوگیری به عمل آورند. البته تیوب های سنجش گاز نیز با مشخص بودن نوع و میزان گاز می توانند مقدار آن را نیز تشخیص دهند.

دستگاه بوسنج شرکت SAFEGAS مدل SKY-2000 قابلیت اندازه گیری TBM/THT را در گستره های 50/100  میلی گرم بر متر مکعب را دارد و سنسورهای دستگاه تا 11 ماه گارانتی می باشد.

 

SKY3000-ODOR