گازسنج چیست
گازسنج ها چیست؟
گازسنج یکی دیگر از تجهیزات و ابزار دقیق می باشند. در عصر جدید تکنولوژی پیشرفت بسیار چشمگیری داشته است و ابزارهای دقیق و پیشرفته ای تولید شده اند یکی از مفید ترین و پرکاربرد ترین تجهیزاتی که جهت آشکار سازی انواع گازها مورد استفاده قرار می گیرد گازسنج هستند
هدف از استفاده هر کدام از این تجهیزات به طور کامل آشکار واضح است اما چه مسئله ای باعث شده تا مدل های مختلفی از آشکار ساز ها وجود داشته باشند که به نوعی با یکدیگر متفاوت هستند ؟
ازجمله خصوصیات و ویژگی‌های گازسنج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
محدود اندازه گیری، دقت در اندازه گیری،خطی بودن خروجی،میزان عمر مفید این تجهیزات،مقاومت تجهیزات در مقابل تخریب مواد شیمیایی، قیمت تجهیزات واینکه آیا در هر دوره می باید آنها را چک و کنترل کرد ویا اینکه نیاز به تنظیمات دوره ای دارند یا خیر
همه مواردی که در بالا گفته شد از جمله ویژگی‌های اساسی تجهیزات آشکار ساز میباشند که ما با شناخت و آشنایی با این ویژگی‌ها می توانیم بهترین آنها را انتخاب کنیم.
گاز سنج در چه مدل هایی وجود دارند ؟
گاز سنج مادون قرمز:
عمدتا برای آشکار سازی گازهای قابل اشتعال و گاز های گروه هیدروکربنی این تجهیزات بسیار مورد استفاده قرار می گیرند. نکته بسیار مهمی که درمورد این نوع از گاز سنج ها وجود دارد این است که از آنها برای گاز هایی که در کمترین حالت دارای دو اتم متفاوت باشند استفاده می شود طوری که برای آشکار کردن گازی مثل هیدروژن کاربردی ندارد چرا که هر دواتم تشکیل دهنده آن یکسان می باشد .جذب کردن اشعه مادون قرمز بوسیله گازهای چند اتمی از عملکرد اساسی آشکار سازهای مادون قرمز می باشد.
گاز سنج کاتالیتیک:
از این مدل آشکار ساز ها برای شناسایی و کشف
گاز هایی که خاصیت اشتعال زایی دارند استفاده میشود و دارای یک سیم پیچ پلاتینی است که بوسیله جریان برق گرم میشود و دیگر اینکه در بستری کاتالیستی قرار دارند. از طرفی اگر مخلوط گاز و هوا از روی بستر کاتالیستی بگذرد این فرآیند موجب سوختن گاز موردنظر میشود و دمای آن را افزایش میدهد که به دنبال افزایش دما ،مقاومت الکتریکی سیم پیچ هم افزایش می یابد که این امر موجب میشود تا تعادل پل وتستون که در آن قرار دارد بهم خورده و نوعی سیگنال الکتریکی را بوجود می آورد که قابل اندازه گیری میباشد .
آشکار ساز های گاز الکترشیمیایی:
برای آشکار کردن و کشف گازهای سمی وگاز اکسیژن از این نوع آشکار سازها به صورت عمده ای استفاده میشود
دربستر الکترولیتی که محلولی نمکی یا اسیدی میباشد سه الکترود قرار گرفته است .سه الکترودی که در این آشکار ساز استفاده میشود یکی کاتد دیگری آند و آن دیگری الکترود مرجع میباشد.
بسته به ترکیب این سلول و نوع گازی که وارد آن میشود فرآیند اکسایش و یا کاهش در سطح الکترود انجام میشود با حرکت یون های منفی یه سمت آند و یون های مثبت به سمت کاتد نوعی جریان الکتریکی ایجاد میشود که مقدار این جریان به مقدار گاز وارد شده به سلول الکتروشیمیایی وابسته است.
آشکار ساز گاز نیمه هادی اکسید فلزی:
برای کشف گازهای سمی و گازهای قابل اشتعال این مدل آشکار سازها عمدتا مورداستفاده قرار میگیرند.تغییر مقاومت یک نیمه هادی اکسید فلزی که معمولا شامل فلزات سنگین ویا فلزات گروه واسطه مثل روی میباشد که بر روی بستری از سیلیسیم قرار گرفته اند
ازدیگر ویژگی این گازسنج ها این است که تا دمایی حدود 200تا250درجه سانتی گراد گرم میشوند.
در پاسخ به این سوال باید بگوئیم که ویژگی هر کدام از این تجهیزات مسئله بسیار مهمی است.